bu konuya 10 yanıt verildi

[LaHesis]

Tarih asla sabit değildir. Tarih hadiselerin ve toplumların değişkenliklerine uyarak daima değişmekte evrime uğramaktadır.buna paralel olarak,tarihçiliğin bakış tarzı da zaman içinde değişmektedir.bunlara bağlı olarak tarihin konu bakımından çeşitlilik kazandığı ve usül bakımından ilerleme kaydettiği ve tarihin geliştiği düşünülebilir. Ancak bu durum tarih görüşünde mecburi bir değişiklik ve tarih ilminde de mecburi bir ilerleme olduğu kanaati uyandırmamalıdır. Çünkü tabi evrim ve değişme belirli tek bir tarih görüşüne sahip toplumlar içinde sözkonusudur. Bu tip toplumlarda tarh ilmi tek görüşün içinde sadece vesikaların toplanmasından ve daima aynı aynı soruya istenen cevabı veren olayların araştırılmasından ibarettir.

Osmanlı toplumunu uzun yıllar işte böyle bir tarih anlayışı içinde görüyoruz. Burada akla hemen Osmanlıda tarih ilminin niçin gelişmediği ve tarih görüşünün niçin değişmediği sorusu gelmektedir.bu sorunun cevabını şu şekilde vermek mümkündür. Tarih ilminin ilerlemesi tarih görüşünün değişmesi ise, büyük inkılaplara,büyük felaketlere ve buhranlara bağlıdır. Halbuki Osmanlı toplumu 19.asra kadar bu tarz büyük olaylarla karşılaşmamıştır

Bu yapıya sahip bir toplumda tarih ilminin gelişmesi ve tarih görüşünün değişmesi elbette kolay değildi.zaten toplum böyle bir değişikliğe ihtiyaç duyacak şartlar içinde bulunmuyordu. Bu sebepledir ki Osmanlı toplumu dini tarih anlayışını yani ilahi determinizm prensibini bir türlü aşamamıştır. Tarih ilmi bu anlayış içinde kalarak,kendini nakilcilikten, pragmatizmden ve apolojetik yöntemden kurtaracak yeni usullere yöneltememiştir. Dolayısı ile Osmanlı tarihçileri ve tarihçiliği ananevi İslam tarihçiliği için makbul olan sınırların dışına çıkamamıştır. Bu şemaya göre İslam dini tarihin ve tarih anlayışının ana hattını teşkil eder.

Netice itibariyle Osmanlı tarihçiliği Tanzimat devrine kadar bu çerçeveyi esas aldığından şark ve İslam tarihi olmaktan öteye geçememiştir. Bu yüzden de yazılan tarih kitaplarında Türklere ve türk tarihine fazla yer verilmemiştir. Milli tarih anlayışı ve şuuru eritilmiş ve unutturulmuştur.

19 yy dan itibaren Cevdet paşa,hayrullah efendi, Mustafa nuri paşa gibi tarihçiler alışılmış tarih görüşünü aşarak sentez bir tarih anlayışı ortaya koymuşlar ve Osmanlı tarihçiliğini başka bir noktaya taşımışlardır.

Tanzimattan itibaren Osmanlı devleti ananevi tarih anlayışının dışına çıkarak yeni bir tarih anlayışı arayışına girmiştir. Bunun sonucu Osmanlıcılık fikrinden kaynaklanan ve Osmanlı hanedanı çevresinde odaklanan bir anlayış doğmuştur.bu tarih görüşünün misyonu Osmanlı milleti ve Osmanlı tarih şuuru yaratarak devletin devamını sağlamaktı. Bu görüşün belli bir felsefesi ve dayanacağı objektif temelleri yoktu.

Osmanlı tarih görüşüne rağmen toplum içine düştüğü genel buhrandan kurtulamamıştır.

Bunun üzerine avrupanın da tesiri ile türk tarihine ve türk alemine olan ilgi artar. Milli tarih anlayışı ve şuuru kendisini gösterir. Kökleri daha öncesine gitmekle beraber ziya gökalp in Türkçülük fikirleri bu tarih anlayışının temeli olmuştur.artık türk tarihi zaman ve mekan itibariyle yaygınlık kazanıyor,türk yurdu Avrupa topraklarından çine kadar genişletiliyordu.bu anlayışın düşünce temelini batıdaki düşünce akımlarının ortaya koyduğu millet ve milliyetçilik;ilmi ve tarihi dayanağını ise yine batıdaki türk dili,türk edebiyatı ve türk tarihi üzerine yapılan ilmi araştırmalar teşkil ediyordu.ancak bu görüş Osmanlı nazarında itibar görmemiştir.

Atatürk tarih ilmimize yani tarihçiliğimize rehber olarak ilmi metodu ilham kaynağı olarakta milli mevzuları getirirken tarihçilere de kılavuz olarak vicdanı göstermiştir. Atatürk ü tarihle ilgilenmeye iten ortaya atmış olduğu TÜRK TARİH TEZİDİR.

Türk tarih tezine göre;

Medeniyetin ilk çıkış yeri ortaasyadır

Beyaz ırkın ilk yurdu orta asyadır

Türkler beyaz ırka mensuptur.

Medeniyetin yaratıcı Türklerdir

Anadolunun yerli halkı Hititler türk kökenlidir

Denmektedir. Türk tarih tezinin başlıklarını herhangi yorum eklemeden yazıyorum.çünkü bu husus tarihten ziyade antropoloji,arkeoloji ve filoloji bilimlerinin işidir. Öenmli olan tezin maddeleri değil bu tezin ortaya atılmasına yol açan süreç ve nedenlerdir.

Tezin kabul sebepleri;Avrupalıların Türkler hakkındaki kanaatleri ve bunları değiştirmektir.avrupaya göre Türkler sarı ırktan olup,ikinci sınıf insandır,medeniyetten yoksundur,barbardır

Ayrıntılı bilgi için bkz. Atatürk ve kültür,100.yıl özel sayısı

Sonuç olarak diyebiliriz ki

Atatürk ün tarihi miras üzerinde ısrarı,tarih ilmine düşkünlüğü son birkaç asırdır hareketsiz türk toplumunda romantik bir hava yaratarak milli Rönesans başlatma gayretidir.türk tarih tezi pek çok ,yönüyle faydalar sağlamıştır,buna rağmen dünya tarihini ve dünya medeniyeti tarihinin yorumlanışını dikkatle karşılamak gereklidir.nitekim tezde bazı aşırılıklar olduğu gözden kaçırılmamalıdır.türk tarih tezinde Osmanlını yer almaması yada aşırılık olarak değerlendirilebilecek hususları yanlış yorumlamamalı ve bütün bunların o günün şartlarının icabı olduğu unutulmamalıdır...

[Poseidon]

Nedense bu yazıyı biraz garipsedim...

[LaHesis]

neden garipsedin posedion..yazı Prof.Dr Bayram Kodaman dan alınmıştır.
yazının sana uygun gelmeyen bölümlerini açıklamaya çalışırım belirtirsen

[Poseidon]

Bu yazının tamamı Bayram Kodamana mı ait...?

[LaHesis]

ewt az sonra tam dipnot vericem posedion...kitabı bulmam lazım

[Poseidon]

Soru-1: Döneminin en güçlü devleti olan ve dünya seyrini değişiren olayların ceryan ettiği bir coğrafyası olan, 600 sene avrupaya kabus olan bir devletin tarihçileri hangi akla sığar ki o dönemlerde başka bir devletin tarihini yazmak gibi bir gaflete düşsün...?

Soru-2: Bırakın Osmanlı devleti tarihçilerinin, Matbanın ilk kurulmasından sonra, Gutenberg'in incil bastıktan sonra nasıl Türklerle mücadele edilir gibi bildiriler yazarak halka dağıttığı bir dönemde, ayrıca avrupanın o dönemdeki bütün öne çıkan isimlerinin Türk devleti aleyhinde yazılar yazdığı bir dönemde hangi tarihçi bu devletten daha iyi bir malzeme bulur?

Soru-3: Bir İslam devletinin dünyayı kasıp kavurduğu bir zamanda o devletin tarihçisi nasıl İslam doktrinini geri plana atarak bir tarih yazabilir...?

Soru-4: Dönemin en güçlü devletlerinin şarkta kurulduğu bir zamanda hangi tarihçi şarkı geri plana atarak tarih yazabilir?

Soru-5: Bu gün Üniveristelerde verilen tarih derslerinde en çok hangi devletin tarihi üzerinde durulmaktadır..?

Soru-6: Acaba Atatürk'ün tarih anlayışını birebir alarak kendimize empoze etmek mi daha makbul yada Atatürk'ün gösterdiği hedef gibi taklit değil yorumlayıp kendimize göre uyarlamak mı..?

Soru-7: Tezin kabul sebepleri yalnızca Avrupalılara kendimizi anlatmak mıdır? Yoksa Türk milletinin kendi tarihini bilmesi, nereden nereye geldiğini bilip, bundan bir ders çıkartarak buna göre stratejilerini belirlemesi midir..?

Soru-8: ''Medeni'' avrupanın aslında tarih ilmine en ufak katkıda bulunmaması, tarih ilmini ilim yapan bütün değerlerin bu coğrafyadan türemesine rağmen bunu alıp kendilerine mal etmeleri ve bu gün avrupada kabul gören tarhiçilerin neredeyse hepsinin oryantalist olması bir tesadüf müdür...?

Soru-9: Neden Atatürk'ün tarih tezi, Avrupalılara Türkleri anlatmak gibi basit bir amaç taşıdığının anlatılması, bakın biz böyleyiz aslında ne olur bizi hor görmeyin gibi bir ezik psikolojisi içinde, Atatürk'ün bütün devrimlerinin avrupaya bir şey kanıtlamak olduğu gibi bir fikire bağlanması ne kadar doğru...?

[LaHesis]

1- osmanlı tarihçilerinin başka devletlerin tarihlerini yazdığı gibi bir bilgi yukarıdaki yazıda ben göremedim sevgili posedion.sanırım osmanlı döneminde türk tarihi yazılmadığının söylendiği ilk bölümü eleştiriyosun. osmanlı türk tarihi yazamazdıki ama osmanlı devleti çok uluslu bir imparatorluk ve özellikle yavuz döneminden itibaren islam dünyasının da lideri,böyle bir durumda Türk tarihini araştırması azınlıklar nezdinde milliyetçi eğilimler yaratabilirdi.ewt osmanlı türk tarihine eğilmemiştir ama bu şartların icabıdır.
2.soruyu anlamadım ben
3- yazar burda milli tarihin gelişmesini engelleyen faktörler üzerinde durmuş islam tarihi merkezli osmanlı tarihi yazılmasını da bu yönde eleştiriyormuş gibi görünebilir.(kaldıki tarihçisiniz Bayram Hocanın görüşlerini biliyorsunuzdur,bu eleştiriyi yapacak son kişidir )
4-yine türk tarihinin,bir millete değilde bir coğrafyaya ait bir tarihmiş gibi yansıtılması o döneme ait bir osmanlıcılık politikası olabilir.
5-osmanlı tarihi tabiki(siyasetin dengede durduğu bazı üniversitelerde ise cumhuriyet tarihi ağırlıklı)
6-olayları gerçekleştiği günün koşullarında ele almak temeli ise bu bilimin tabiki uyarlamak
7-olması gereken ASIL geçmişimizi öğrenmek tabiki,ama türk tarih tezinin ortaya atılmasında siyasi kaygılar ve dış politikada sözkonusu
8-yazacak bir tarihim var,olmayanlar düşünsün kaldıki oryantalizm avrupa emperyalizminin doğu dünyasını aşağılama amaçlı dış politikasının bir parçasıdır..yanlışlığın adı üzerinde zaten doğuya Batıdan bakılmaz...
son sorudaki eleştirine katılıyorum..ve şu bölüme dikkatini çekmek istiyorum..

nitekim tezde bazı aşırılıklar olduğu gözden kaçırılmamalıdır.türk tarih tezinde Osmanlını yer almaması yada aşırılık olarak değerlendirilebilecek hususları yanlış yorumlamamalı ve bütün bunların o günün şartlarının icabı olduğu unutulmamalıdır...

diğer taraftan tekrarlıyorum ben otorite değilim asla sadece değerlendirme yapmaya çalıştım...

bu arada kaynağın tam adı:Prof.Dr.Bayram Kodaman,Cumhuriyetin fikri temelleri ve Atatürkçülük...

[Poseidon]

Benim anlatmak istediğim şu sevgili lahesis;

Osmanlı tarihçilerinin, milli şuuru kaybetmelerine yol açtıkları gibi bir eleştiri bence çok ağır bir eleştiri, çünkü dönemin en güçlü devleti osmanlı devleti, dini İslam, coğrafyası şark bunların dışında nasıl çıkılarak tarih yazılabilir, yani osmanlı tarihçilerinin kendilerinden önceki Türk devletlerinin tarihini anlatmaları o dönemde son derece abes bir durum olurdu... Avrupada rönesansı yetiştirdiği bütün aydınlar, bütün bilim adamları filozoflar hemen hemen hepsi Türklerle nasıl mücadele edilir nasıl onlar böylede biz böyleyiz konularını inceleyerek bunların üstüne bildiriler yayınlarken o dönemin tarihçilerinin bu devleti değilde başka Türk devletlerinin tarihiyle uğraşmaları yine garip olurdu...
Dönemin en güçlü devletleri şarkta kurulmuş, dinleri İslam bir tarihçi bunu gözardı edip tarih yazacak bence bu kabul edilemez kaldı ki tarihi tarih yapan unsurlar bunlar... Bugün Üniversitelerde en fazla öğretilen osmanlı tarihi, dili, teşkilatı, dini, yükselme yıkılma v.s ama nedense Atatürk'ün tarih anlayışını yansıtan orta asya tarihi 1.sınıfta gösterilir. 3.sınıfta kaynakları geri kalan yok...
Bu gün tarihi tarih yapan hep bu coğrafyanın bilginleri nitekim sende bilirsin modern tarihçiliğin kurucusu İbn Haldun sayılır...
İşin özü şu;

Bütün bunlar ele alındığında osmanlı tarihçiliğini eleştirmek çok büyük haksızlık olur. Nasıl bugün tarih yazacak bir tarihçi içinde amerikanın olmadığı bir tarih yazamazsa, o dönemin tarihçileride osmanlısız bir tarih yazamazdı. Atatürk'ün tarih anlayışının avrupaya Türkleri kanıtlamak gibi bir amaç taşıdığınada hiç ama hiç katılmıyorum. Kaldıki bu ülkede Türkiye'nin en yüksek tirajlı gazetelerinden Türkiye Avrupa birliğinden müzakere tarihi aldığı zaman Manşetine '' Atam rahat uyu gösterdiğin hedefe gidiyoruz'' gibi bir başlık atması bizim aslında ne kadar yanlış yönledirildiğimizi ortaya koyan en güzel örnektir... Atatürk'ün devrimlerini, fikirlerini yanlılş anlayıp ondan sonra bunu empoze etmek bizi hiç bir zaman ileriye götürmeyecektir...

Eğer Türkiye Cumhuriyeti Atatürk'ün gösterdiği çağadaş medeniyetler seviyesine yükselecekse, Tarihçiliğin, Kimyacılığın, Tıbbın ve benzeri bütün ilimlerin merkezi olacaksa dünyaya bilim satacaksa önce bu eziklik psikolojisinden kurtulmalı ve yaptığı hiç bir iyi şeyi sözüm ona medeni avrupaya bir şeyler kanıtlamak adına yapmamalıdır...

Bende otorite değilim haşa huzurdan ama önüme gelen her türlü makaleyi ben olduğu gibi kabul edersem ileride sadece kişilerin maşası, başkalarının fikirlerini ve ilme bakış açılarını ileten bir iletkenden başka bir şey olmam...

[LaHesis]

yani osmanlı tarihçilerinin kendilerinden önceki Türk devletlerinin tarihini anlatmaları o dönemde son derece abes bir durum olurdu...

işte ortak noktamız bu...evet abes olurdu çünkü bi tarafta Türk tarihi varken bir tarafta başlı başına Osmanlı tarihi vardı...ben osmanlıyı bu politikasından dolayı eleştirmiyorum.objektif yaklaşmaya çalışıyorum. 18.yy koşullarında düşününce osmanlıyı haklı görüyorum ama 21.yy da, orta asya türk tarihindeki eksiklerimiz denince sebebini yukarıdaki yazıda bahsi gecen duruma bağlıyorum ister istemez...

onun dışında yazdıklarınıza katılmamak elde değil

[sahtiyan.KA]

konu başlığı atatürkün tarih anlayışı...konu içeriği osmanlı tarihi bu konuda ödev aldım yazıcaktım bunları ama !..

Bu mesaj sahtiyan.KA tarafından düzenlendi. Düzenleme zamanı: 23.04.2008 - 14:28

[WaLe]

sahtiyan.KA

Türk Tarih Kurumu' nun tarihçesini araştırman yeterli ödevin için.. Çok basit yani.. : )