0
Para : karşılığında Mal ve Hizmet almaya ve vermeye ; ve bunların ekonomik değerlerini takas etmeye yarayan üzerinde rakamsal değerler taşıyan kağıt ( kağıt olarak değer taşımayan kağıt parçası ).
Para genel kabul gören değişim aracına verilen isimdir. Para, malların birbiriyle değiştirilebilmesini sağlar.
Çağlar boyunca para az bulunan maddelerden yapılmıştır. Değerli metallerden deniz kabuklarına ve hatta sigaraya kadar pek çok eşya veya mal para işlevi görmüştür.
Paranın dört temel işlevi vardır.
-Paranın değişim aracı işlevi
Paranın kullanılmaya başlanmasından önce ticaret, takas yöntemiyle yapılmaktaydı. Takas, malların malla değiştirilmesidir. En basit şekliyle takas, ihtiyaç fazlası malın, ihtiyaç duyulan bir malla değiş tokuş edilmesidir. Doğası gereği takas, ancak belirli koşulların gerçekleşmesi durumunda uygulanabilecek bir ticarettir. İki taraf bir araya gelecektir, bir tarafın elinde ihtiyaç fazlası örneğin A malı bulunmaktadır ve B malına ihtiyacı vardır, karşı tarafın da elinde ihtiyaç fazlası B malı vardır ve A malına ihtiyaç duymaktadır. Ancak bu koşullar gerçekleştiğinde taraflar bu iki malı takas edebilirler.
Paranın ticari işlemlerdeki fonksiyonu tam burada ortaya çıkar. İki malın değişiminde para, bir üçüncü mal olarak araya girer ve değişim iki bölüme ayırır. A malı verilip karşılığında para alınır, başka bir yer ya da zamanda ise para verilip B malı alınır.
Paranın bu şekilde mal değişimini iki bölüme ayırması, paranın bir değişim (mübadele) aracı olma işlevidir.
-Paranın hesap ve değer birimi işlevi
Paranın hesap ve değer birimi olarak işlevi, onun bir değişim aracı olma işlevinden kaynaklanır. Farlı malların değişiminde değişim oranları para ile belirlenir. Öte yandan para sayesinde iktisadi değerlerin tek bir ölçü birimiyle ifadesi de sağlanır. Özellikle işlemlerin kaydının tutulmasında paranın bu işlevi zorunludur.
-Paranın değer biriktirme ve spekülasyon işlevi
Para, servet biriktirme ve yatırım aracı olarak da işlev görür.
-Paranın bir iktisat politikası aracı olması işlevi
Gelişmiş bir para ekonomisine sahip ülkelerin para otoriteleri 20. Yüzyılda sıklıkla, faiz oranları ve para arızını kontrol etmek yoluyla, paranın bir iktisat politikası aracı olarak kullanmışlardır.
Para Çeşitleri
-Asli Para
Efektif olarak da bilinen Asli Para, yasalarca yetkili kılınmış kuruluşlarca tedavüle sürülen kağıt -banknot- ve madeni parayı ifade eder.
-Kaydi Para
Asli Paranın sahip olduğu tüm işlevlerini yerine getirebilmekle birlikte fiziki bir varlığı olmayan ödeme araçlarıdır. Adından da anlaşılacağı gibi sadece kayıtlarda var olan likiditelerdir. Bugün için kaydi para, esasen bankalardaki vadesiz mevduattır. Kaydi para da aynen asli para gibi genel kabul gören bir ödeme aracıdır. Kaydi paranın en önemli diğer bir özelliği de likit olmasıdır, istenildiği anda asli paraya çevrilmesi olanaklıdır.
Vadesiz mevduat hesapları üzerine çek keşide edilmesiyle ya da yazılı bir talimat mektubuyla el değiştirebilmesi sayesinde kullanım yaygınlığı giderek artmaktadır.
-Para Benzeri Likiditeler
Asli ve kaydi para kadar likit olmayan, bu yüzden de herkes tarafından genel kabul görmesi bazı koşullara ve anlaşmalara bağlı olan varlıklar ya da ödeme araçlarıdır. Bunlar içinde, bankacılık sistemindeki vadeli mevduat, devlet tahvilleri, hazine bonoları, özel şirketlere ait tahviller ve hisse senetleri, Cumhuriyet Altını ve Reşat Altını gibi değerli madenlerden basılmış değerlerdir.
wikipedia
(Böyle kalsın. Kimin değiştirdiğini anlarsın senn)
