Gönderim zamanı 20.12.2008 - 22:46
"İslam felsefesi" tabiri ne kadar islamî, belki önce bunu sorgulamak lazım. Felsefecilerin, ilahiyatçıların, oryantalistlerin, sosyologların ve daha nicelerinin yöntemi ve jargonuyla "islam" hakkında konuşabiliriz; verilen linkte görüldüğü üzere burada belirli düzeyde bu gerçekleştirilmiş. Hatta bu başlık özelinde epistemolojiye de girebiliriz. Bütün bunlarda benim için bir mahsur yok. Kaldı ki ben kendim de bilişsel bilim(cognitive science) konularına girdim, çünkü bağlamak istediğim noktalar vardı.
Bütün bunların yanında bir ihtimal daha var. Nevzat abiden bir kaç kere duyduğum bir söz var: Kur'an-ı Kerim'de hitap iki türlüdür, "Ey inananlar" ve kafirlere "Ey insanlar". Yani onun bu soruları ortaya atma nedeni, bir yaşam sitili olan islamı en iyi nasıl yaşarım sorusuna birlikte cevap aramamız olsa gerek. Bir başka deyişle, diğer "insanlar"ın gözündeki "islam"ı konu edinmektense, "Ben Allah'ı seviyorum, Allah'ın da beni sevmesini istiyorum" diyen "inananlar"ın hedef alındığı bir paylaşım için Nevzat abi bu soruyu sordu diye düşünüyorum.
"İnanan" gözüyle bakıldığı zaman, Wale'nin Gazali seçimi kaçınılmazdır ve fakat felsefecilerin gördüğü üzere onu mistik olarak görmeden. Aslında Gazali'yi doğru anlayanlar onu mistisizmden çok intuitionism(sezgicilik) içinde ele alır ki aslında burada kasdedilen "ledünni ilmi"dir ve isterseniz buna kalp gözü gibi konular deyin en basit anlamda. O zaman şu soruyu sormak gerekir, bir müslüman hemen sezgisel(ledünni) bilgiye ulaşabilir mi? Bunun yöntemleri nelerdir?
Bu sorulardan önce akıl sorusu ile yola başlamak, adım adım sezgiye ulaşmakta yarar var. O zaman soruları genişletelim:
"Ben Allah'ı seviyorum, Allah'ın da beni sevmesini istiyorum" diyen insana hangi kaynaklar rehberlik etmeli ve ya hangi akıl ona yol göstermeli? Örneğin kendi aklı mı , Prof. Zekeriya Beyaz'ın mı, Gazali'nin mi ve ya batılı objektif! bir oryantalist aklı mı? Peygamber(s.a.v)'in yaşadığı asr-ı saadet'te İbn-i Sina, Yaşar Nuri ve ya Gazali'nin aklı var mıydı?
Tekrar başa dönelim ve özetleyelim, "Ben Allah'ı seviyorum, Allah'ın da beni sevmesini istiyorum" diyen insan yola nasıl çıkar, akıl bunun neresindedir?