0
Avrupa Matbaanın mucidinin Gutenberg olduğunu 200 sene sonra öğrendi...
Gutenberg deyince malumunuz herkesin aklına matbaa gelir. Ancak matbaayı icad ettikten sonra Gutenbergin adı unutuldu ve yaklaşık iki asır başkaları mucidi olarak bilindi...
1640 yılından sonra Gutenberg adı telefuz edilir oldu ve kütüphaneci David Köhler'in 1741 yayınladığı Gutenberg'in İntikamı adlı kitap Gutenberg adı için bir dönüm noktasıydı.
Johannes Gutenberg Almanya'nın Mainz şehrinde soylu bir ailenin oğlu olarak 1300'lü yılların sonunda doğdu.. Gutenberg soylu bir aileden gelen annesinin soyadını aldı...
Çocukluk yıllarında kuyumculuk ile uğraşan Gutenberg, ortaya çıkan savaşlar sonunda Mainz şehrinden 1428 yılında Strasbourg'a göç etti... Daha genç yaşlarında bir baskı makinesi yapmayı kafasına koymuş olan Gutenberg kuyumculuk ayna imalatı gibi işlerden sonra 1438 yılında baskı makinesi üzerine çalışmaya başlamış ve yeni bir teknik geliştirmişti... Gutenberg önceki baskı makinelerin aksine gayet seri ve az zahmet gerektiren bir şekil geliştirmişti.. Ancak önündeki en büyük engel parasızlıktı.. İşte bunun için bir finansmana ihityaç duyan Gutenberg 1448 yılında tekrar Mainz'e geri dönmüş finansman olarakta kuyumcu ve avukat olan Johann Fust'u bulmuştu.. Fust'u ikna edip, para işini halletikten sonra çalışmalarına hız vererek 1452 de matbaayı kurdu... İlk bastığı kitap ise incil'di. Gutenberg başarısının tadını çıkartamadan sponsoru Johann Fust ile arası bozuldu ve Fust verdiği bütün paraları faiziyle birlikte geri istedi. 1455'te mahkemeye intikal eden olay sonunda paraya karşılık Fust, bütün matbaa aletlerine el koydu. Daha sonra Fust matbaanın başına damatıyla beraber geçerek matbaayı işletmeye başladı ve basılan İncil'leri piyasaya sürdü ancak bu İncil'lerde Gutenberg'in adı geçmiyordu. Yayıncı olarak Fust ve Schöffer'in isimleri vardı... Gutenberg daha sonra arkadaşlarının desteği ile matbaa çalışmalarına devam etti ancak daha sonra bastığı kitaplarda da ilginç bir şekilde adı geçmiyordu... Artık iyice yaşlanan Gutenberg gelen teklif üzerine Mainz başpiskoposu Adolf von Nassau'nun kurduğu matbaada ölünceye kadar çalıştı... Gutenberg matbaayı geliştirdikten sonra İncil'in yanı sıra; Dualar, Papalık emirleri, Endülüjans mektupları, bazı dilbilgisi kitapları basmıştı. Bastığı en ilginç eserlerden bir tanesi ise Türk Takvim'i adı verilen kitaptı. Bu kitapın basılışı ile Türk'lere karşı Avrupada bir kamuoyu oluşturmak istenmiş ve dönem itibariyle Avrupa'daki Türk tehlikesi üzerinde durlumuştu.Matbaanın Avrupada ki serüveni 1468 yılına geldiğinde hız kazanmış ve avrupanın bir çok yerinde matbaa kurulmuştu.. Ama işin ilginç yanı matbaanın kurucusu olan Gutenberg'in ismi bilinmiyor ve ilk kitaplarda ismi geçtiği için matbaanın mucidi olarak Johann Fust gösteriliyordu... Hollanda'da ise matbaanın mucidi Coster isimli birisi olarak kabul edildi...
1640 yılların başında Gutenberg ismi telafuz edilmeye başlandı ancak Gutenberg isminin dönüm noktası 1741'de yayınlanan Gutenberg'in İntikamı adlı kitap oldu... Bu kitapla birlikte Gutenberg'e karşı inanılmaz bir ilgi uyandı ve hakkında binlerce kitap yazıldı. 1747 ve 1840 yıllarında Gutenberg şerefine festivaller düzenlendi. 19. yy doğum yeri olan Mainz şehrine ilk büstü dikildi.. Milenyum kutlamalarında İngiliz The Sunday Times gazetesinin yaptığı ankette bin yılın kişisi seçildi, yine ingilizler 3.sırayı İngiltere'ye matbaayı getiren kişi olan Willam Caxton'a verdiler.
