0
Bir Mimar Sinan eseri olan Şehzadebasi Camii'nin 1990'lı yıllarda devam eden restorasyonunu yapan firma yetkililerinden bir insaat muhendisi, caminin restorasyonu sırasında yaşadıkları bir olayı TV'de şöyle anlatmıştı:
Cami bahçesini çevreleyen havale duvarinda bulunan kapilarin uzerindeki kemerleri oluşturan taşlarda yer yer çürümeler vardi.
Restorasyon programinda bu kemerlerin yenilenmesi de yer aliyordu. Biz insaat fakültesinde teorik olarak kemerlerin nasil inşaat edildiğini öğrenmiştik fakat taş kemer inşaasi ile ilgili pratiğimiz yoktu.
Kemerleri nasil restore edecegimiz konusunda ustalarla toplanti yaptik.
Sonuç olarak kemeri alttan yalayan bir tahta kalip cakacaktik. Daha sonra kemeri yavaş yavaş söküp yapim teknikleri ile ilgili notlar alacaktik ve yeniden yaparken bu notlardan faydalanacaktik.
Kalıbı söktük.
Sökmeye kemerin kilit taşından başladık. Taşı yerinden çıkardığımızda hayretle iki taşın birleşme noktasında olan silindirik bir boşluğa yerleştirilmiş bir cam şişeye rastladık.
Sisenin içinde durulmus beyaz bir kağıt vardı. Şişeyi açıp kağıda baktık. Osmanlıca bir şeyler yazıyordu. Hemen bir uzman bulup okuttuk.
Bu bir mektup idi ve Mimar Sinan tarafindan yazılmıştı. Şunları söylüyordu:
"Bu kemeri olusturan taşların ömrü yaklaşık 400 senedir. Bu muddet zarfinda bu taşlar çürümüş olacağından siz bu kemeri yenilemek isteyeceksiniz.
Büyük bir ihtimalle yapı teknikleri de değişeceğinden bu kemeri nasıl yeniden inşaa edeceğinizi bilemeyeceksiniz.
İşte bu mektubu ben size, bu kemeri nasıl inşa edeceğinizi anlatmak icin yazıyorum. "
Koca Sinan mektubunda böyle başladıktan sonra o kemeri inşa ettikleri taşları Anadolu'nun neresinden getirttiklerini söylerek izahlarına devam ediyor ve ayrıntılı bir biçimde kemerin inşaasını anlatıyordu......
Bu mektup bir insanın, yaptığı işin kalıcı olması için gösterebileceği çabanın insan üstü bir örneğidir. Bu mektubun ihtişamı, modern çağın insanlarının bile zorlanacağı taşın ömrünü bilmesi, yapı tekniğinin değişeceğini bilmesi, 400 sene dayanacak kağıt ve mürekkep kullanması gibi yüksek bilgi
seviyesinden gelmektedir.
Şüphesiz bu yuksek bilgiler de o koca mimarın erişilmez özelliklerindendir. Ancak erişilmesi gerçekten zor olan bu bilgilerden çok daha muhteşem olan, 400 sene sonraya çözüm üreten sorumluluk duygusudur.
(Böyle kalsın. Kimin değiştirdiğini anlarsın senn)
