Kara Kızıl Notlar Ekim-Kasım-Aralık 2006 Sayısından alınmıştır.
İçerik:
Bölüm 1
Bölüm 2
Bölüm 3
“Devlet ve Devrim”e Karşı “Devlet Veya Devrim”
Devlet Tartışmalarına Tarihsel Bir Bakış
Ender Yılmaz
Konuya girmeden önce bir noktaya dikkat çekmek zorundayız. Devlet meselesinin değerlendiren yazılarda genel olarak “Marks’a Karşı Bakunin” tarzını hâkim kılan bir eğilim olagelmiştir (Bu anarşist yazından çok Marksist yazın için geçerlidir). Oysa şu noktayı vurgulamakta yarar var: Bizim kendimizi anarşist komünistler olarak adlandırmamızın bir gerekçesi bu geleneğin ideolojik ve pratik birikiminin bugün bize yeni ufuklar açabileceğine inanmaksa, diğer gerekçesi de bu geleneğin teorik üretim tarzının kişilerin düşünsel gelişimlerine gözü kapalı bir şekilde sahip çıkmak veya karşı çıkmaktan uzak olmasıdır. Ne tarihin üstünde gezen bir mutlak gerçeği taşıyan Cebrail’e, ne de bu Cebrail’in bazen seçilmiş kişilerin kulağına bu gerçeği fısıldadığına inanmamalıyız. Biz Marksist olmadığımız gibi Bakuninist de değiliz, ne de Kropotkinci veya Durrutici. Eğer anarşist komünizmi fikirler değil de kişiler üzerinden savunmaya başlarsak onu Marksizm’in uzun süredir çırpınmakta olduğu bataklığa atmış oluruz.
Bu yazının amacı komünist sol içersindeki devlet tartışmalarına ve bu tartışmaların evrimine tarihsel bir yöntemle incelemektir. Yöntemin tarihselci olması gerekmektedir, çünkü yazının kapsamını oluşturacak olan zaman döneminde (yaklaşık olarak 1840’lardan 1920’lere kadar) mekân ve zamandan bağımsız açık ve net argümanlarını ortaya koyan iki tutarlı taraftan çok her tartışmada olduğu gibi karşılıklı önyargıları, ortak terminolojinin yokluğunu, kişilerin fikirlerinin zamanla değişmesini, aynı argümanı savunanlar arasındaki farkları ve bu farkların zaman ve mekânın değişimiyle belirginleşmesini göreceğiz. Amaçlarla araçlar arasındaki uyum vazgeçilmez bir ilke olduğu için devlet tartışmasını devrimci örgütlenme meselesini dâhil etmeden yapmak imkânsızdı.
Sayfa kısıtlamasının bize elverdiği ölçüde Marks’ın ve Bakunin’in devlete ve devrime dair teorilerini yeniden kurmaya ve karşılaştırmaya çalışacağız. Tarihteki yolculuğumuz Engels’in Otorite Üzerine metni ve İkinci Enternasyonal üzerinden Lenin’e ve 1917 devrimlerine varıp sona erecek.
Ara Başlıklar:
Marks-Bakunin Tartışması
Devlet
Devrim Teorisi: Devlet ve Devrimci Örgüt
Paris Komünü Deneyimi
“Otorite Üzerine”
Leninist Parti Teorisi
Demokratik Merkeziyetçilik
Devrimci Örgüt ve Güvenlik
Merkeziyetçilik ve Toplumsal Mücadele
Bolşeviklerin Başarısı
Yeni Bir Toplum
Merkeziyetçiliğin Sorunları
İç Savaş ve Ekonomik Çöküş
Biterken
Kaynakça